/ Yazar: Dr. Aysun Laçin / Aşılama • Genel/ • • / 0 Yorum

Aşılama Soru & Cevapları // Op. Dr. Aysun Laçin

1- Aşılama adet kanamasının kaçıncı günü yapılır ?

Aşılama tedavisi ,adet kanamasının 3. günü ile 5. günü arasında başlar, yaklaşık 15 günde tamamalanır. Yumurtaların büyüme hızı , kişiden kişiye farkedebilir . 28 günde adet gören bir kadında genellikle 14. günde yumurtalar hazır olur ve aşılama yapılır.

2-Aşılamada ilaç kullanmak şart mıdır ?

Aşılama tedavisi ilaçlı ya da ilaçsız olabilir. Bu ilaçlar hap ya da iğne şeklindedir, yumurtaları büyütmek için kullanılır. İlaçsız olarak da doğal yumurta gelişimi takip edilebilir ve aşılama yapılabilir.

3- Aşılamada neden ilaç kullanılır ?

Doğal haliyle vücutta bir yumurta büyür, ilaç kullanmamızdaki amaç birden fazla yumurta geliştirmek ve şansı arttırmaktır. Ancak 2 yumurtadan fazla olursa tedavi iptal edilir.

4- Aşılama iğneleri nasıl yapılır , acıtır mı ?

Bugün kullandığımız iğnelerin bir kısmı ciltaltına bir kısmı da kas içine yapılmaktadır. Biz genellikle, kullanım kolaylığı olduğu için ve canı acıtmadığından , dolayı ciltalti yani göbekten yaptırdığımız iğneleri tercih ediyoruz. Bu iğneler hasta tarafından yapılabilir, başka bir sağlık personeline ihtiyaç olmaz, günlük hayatınızı etkilemez, çantada taşınabilir ve gerektiğinde kullanılabilir.

5- Aşılamada spermler hazırlanıyor mu ? Neden yıkama yapılıyor ?

Aşılamada 3-4 günlük cinsel perhizden sonra , eşlerin spermleri alınır ve yıkama -hazırlık işleminden sonra uygulanır. Spermler yıkandıktan sonra , kaliteli olan , normal görünen ve hızlı hareket eden spermler ayrılmış olur ve bunlar kullanılır.

6- Çatlatma iğnesi şart mıdır ?

Çatlatma iğnesi yumurtlamayı kolaylaştırır ve aşılama için saati belirlememize yardımcı olur. Yumurtlama yani yumurtanın yumurtalıktan atılmasını yardım eder ve işlemimiz de buna göre ayarlanır.

7- Aşılamadan sonra yatmak gerekiyor mu ?

Aşılama doğal bir yöntemdir , istirahat ya da sürekli sırtüstü yatmak gerekmez. Günlük hayatınız devam eder ve ilişki yasağı yoktur. Hatta ilişki tavsiye edilir.

/ Yazar: Dr. Aysun Laçin / Aşılama • Genel/ • • • / 0 Yorum

Aşılamadan Tüp Bebeğe Geçiş

Aşılamadan Tüp Bebeğe Geçiş
İki kere aşılama tedavisi gerçekleştirildikten sonra herhangi bir şekilde sonuç alınamadığında aşılama tedavisine devam etmek zaman kaybı olarak kabul ediliyor. Bu durumda başarısızlık yaşandığı zaman çocuk sahibi olmak isteyen eşler aynı zamanda psikolojik olarak da hassas bir dönemden geçiyor. Bu sebeple 2 aşılama denemeden sonra başarısız olan eşler aşılama uygulaması yerine tüp bebek tedavisine geçmesi tavsiye ediliyor.
Erkekte bulunan üreme hücresi probleminin ileri seviyelerde olduğu durumlarda aşılama uygulaması başarısız olabiliyor. Ayrıca anne adayının tüplerinde meydana gelen tıkanıklık ya da düşük yumurtalık rezervi gibi durumlarda da diğer tedavilerin uygulanması yerine zaman kaybedilmeden tüp bebek tedavisine geçiş yapılması öneriliyor.
Tüp Bebek Tedavisi ise;
Çocuk sahibi olmak isteyen 30 yaşının altındaki eşlere, doğal yollardan gebelik için 1 yıl boyunca denemeleri ve beklemeleri tavsiye ediliyor. 30 – 35 yaş arasındaki eşlere ise bu süre 1 yıl yerine 6 ay olarak kabul ediliyor. Bu süre içerisinde doğal gebeliğin oluşmadığı dönemde ise aşılama tedavisi ya da tüp bebek tedavisi gibi tedaviler devreye giriyor. Tüp bebek tedavisinde baba adayından alınan üreme hücresi ile anne adayından alınan yumurta hücresi laboratuvar ortamında bir araya getirilmektedir. Döllenme gerçekleştirildikten sonraki 2 ile 5 gün içerisinde döllenmiş embriyo anne adayının rahmine transferi yapılıyor. Tüm bu işlemlerin olması yaklaşık olarak 10 -12 gün sürmektedir. Tüp bebek tedavisinde başarı oranı aşılama tedavisine  göre daha yüksektir.
/ Yazar: Dr. Aysun Laçin / Aşılama • Genel/ • • / 0 Yorum

Aşılama Öncesi Yapılması Gereken Tetkikler

Aşılama spermle yumurtanın birleşme şansını arttırmak için yapılan bir işlemdir.

  • Kadına verilen ilaç ya da iğnelerle, her ay kendiliğinden oluşan bir tane yumurtanın sayısı iki ya da üçe çıkarılır.
  • Erkeğin spermleri, laboratuvar ortamında özel yöntemlerle yıkanıp hazırlanır.
  • Spermlerin ileri hareketli olanları, küçük bir hacimde yoğunlaştırılır ve sperm dışındaki tüm sıvılardan uzaklaştırılır.
  • Çatlama iğnesi ile yumurtaların çatlama zamanı ayarlanır.
  • Hazırlanmış olan spermler rahim içerisine özel bir katater vasıtasıyla bırakılır. Böylelikle spermlerin gidecekleri yol kısaltılarak, yumurta ya da yumurtalara kolayca ulaşması sağlanır.
    Aşılama Öncesi Yapılması Gerekenler?

    Kadında gerekli testler:

    • Rahim ve tüplerin değerlendirilmesi için rahim filmi
    • Jinekolojik muayene,
    • Yumurtalıkların kapasitesini değerlendirmek amacıyla hormon testleri,
    • Bazı özel durumlarda tanısal laparoskopi veya histeroskopi yapılmaktadır.

    Erkekte:

    • Spermiyogram

    Aşılama Hangi Durumlarda Uygulanır?

    Aşılama kolay, pratik, nispeten ekonomik bir işlem olduğu için pek çok durumda ilk tercih edilen yöntemdir.

    En sıklıkla:

    • Düşük sperm sayısı veya düşük hareketlilik (Erkek faktörü),
    • Kadında yumurtlamanın olmaması veya yetersiz olması (Ovulatuar Faktör),
    • Açıklanamayan İnfertilite(Kısırlık),
    • Rahim Ağzına ait problemler,
    • Sperme karşı antikor varlığı (İmmünolojik İnfertilite),
    • Cinsel işlev bozuklukları

    Ejakülasyon (boşalma) sorunu olan erkeklerde, aşılama zaman zaman başvurulan bir yöntemdir. Boşalma problemlerine; şeker hastalığı, MS, travma, retrograd ejakülasyon dediğimiz idrar torbasına spermlerin boşaldığı hastalık, mesane boynu operasyonları ve kullanılan bazı ilaçlar sebep olabilir.

    Aşılama her ne kadar basit bir işlem gibi görülse de mutlaka bu konuda tecrübeli bir jinekolog tarafından yapılmasında fayda vardır.

    Aşılamanın Başarı Oranı Nedir?

    Aşılama işleminin başarısı her bir deneme için % 10-15’ler civarındadır. Bu oranın daha fazla olmadığı aşılama yöntemine başlayan bütün çiftler tarafından bilinmeli ve gebelik oluşmadığında hayal kırıklığına uğramamalıdırlar.

    Aşılama En Fazla Kaç Kere Yapılabilir?

    Deneme sayısı uygulama nedenine, çiftin ihtiyaçlarına ve ekonomik durumuna göre ayarlanır. Elbette bu işlemin yapılabilmesi için, en az bir tüpün açık olması şarttır. Dolayısıyla aşılama işleminden önce rahim filmi çekilmesi de gereklidir. Günümüzde kabul edilen görüş, en fazla 3 kez aşılama yapılmasıdır. Aşılamadan fayda göreceği düşünülmeyen, ya da 2-3 kez aşılama yapılmasına rağmen gebelik oluşmayan kişiler, tüp bebek tedavisine yönlendirilmelidir.

    Aşılamada Sperm Kalitesi Önemli Midir?

    Eğer erkeğin spermlerinin sayı ve hareketi çok düşük ise; aşılamadan beklenecek fayda çok azdır. Bu sayı ve hareketlilik konusunda tam bir fikir birliği olmasa da, genellikle kabul gören görüş erkeğin spermlerine yıkama işlemi uygulandıktan sonra, ileri doğru hareketli sperm oranının en az ml’de 1 milyonun üstünde olması gerektiğidir.

    Diğer önemli bir konu da spermlerin şekil bozukluklarıdır. Aşılama öncesinde yapılan spermiyogram değerlendirmesine göre; normal görünümlü sperm sayısının en az % 4-5 olması gerekmektedir.

/ Yazar: Dr. Aysun Laçin / Aşılama/ • • / 0 Yorum

Aşılama Tedavisinde Aşamalar Nelerdir?

Aşılama tedavisinde ilk basamak kadının hekim takibinde kontrollü olarak yumurtlamasının sağlanmasıdır. Genel olarak adet döngüsüne göre kadına tablet veya düşük doz yumurta geliştirici iğneler verilerek yumurtalıklar uyarılır.

Yumurta gelişimi sağlandıktan sonra (yaklaşık 10 gün) çatlatma iğnesi (hcg) verilerek yumurta çatlatılır. İğne saatine göre 34-40 saat içerisinde eşten alınan spermler laboratuvarda bir dizi işlemlerden geçirilerek  kadına transfer edilir. Böylelikle spermlerin gideceği yol kısalarak yumurtalara ulaşımı kolaylaşmış olur. Ayrıca spermler rahme bırakılmadan işlemden geçtiği için en kaliteli ve en hızlı spermler seçilmiş olur.

Aşılama 2 hafta sonra kanda gebelik testi (Bhcg) bakılabilir. Erken bakılan ve sık tekrar edilen testler kadının psikolojisini bozmaktadır. Bu nedenle en iyisi, adetin gecikmesini beklemektir. Psikoloji, her şeyin temelidir. Çocuk isteyen ve yardımcı üreme tekniklerini deneyen çiftlerin, gebeliğin bir amaç değil; sağlıklı, mutlu bir hayat için araç olduğunu hatırlamaları önemlidir.

Aşılama tedavisi işlemi çok kısa, ağrısız ve anestezi gerektirmeyen basit bir uygulamadır. İşlem sonrası hasta 15-20 dk odasında dinlendirilir ve 14-15 gün sonra gebelik testi yapması istenir.

Aşılama Tedavisinde Başarı nedir ?

Aşılama tedavilerinde dünyada başarı şansı % 10-15 dir.

Aşılama da yaşanabilecek sorunlar;

Öncelikle aşılama işleminin deneyimli ellerle, steril koşullarda yapılması gereklidir. Çünkü rahim enfeksiyonu, sık yaşanabilecek problemlerden birisidir. Bir diğer problem, fazla yumurta gelişimidir. Eğer 3’ten fazla yumurta gelişmişse, o tedavi iptal edilir. Böyle durumlarda çoğul gebelik gelişebilir ve bu istenmeyen bir durumdur. Bazen aşırı uyarılma sendromu (OHSS) görülebilir. Yumurtalıkların fazla büyümesi ve hormon düzeyinin aşırı artması, kadının bünyesini olumsuz etkileyebilir, hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi bile gerektirebilir.