PRP nedir?

PRP, aslında ilk önce güzellik merkezlerinde cildi güzelleştirmek maksadıyla tatbik edilmeye başlanmıştı. Temelde PRP, plateletten zengin plazmanın kısaltılmışıdır. Burada yapılan yöntem, anne adayının kanı alınarak içerisindeki platelet dediğimiz özel hücreler filtre edilerek saflaştırılmakta ve platelet konsantre hale getirilmektedir. İlk olarak cilt altına, cildi güzelleştirmek, yeniden canlandırmak ve canlılığını yeniden kazandırmak için yapılmaya başlandı. Buradan çıkan fikir ile birlikte fizik tedavide eklemler için kullanılmaya başlandı. Başarılı sonuçlar alınması üzerine,  yumurtalıklara PRP’yi verildiğinde yumurta yeniden canlanabilir mi diye başlanıldı.

PRP uygulamalarında hedef kitlenin, genç yaş grubunda yumurtalıkları olması gerekenden daha erken yaşlanan hastalar olup, Belirli bir yaşın üzerinde de uygulanabiliyor. Beklenenden daha erken yumurtalıkları yaşlanan hastalarda bu tedaviyi denemek büyük bir fırsat. Anne kanı alınıp, platelet dediğimiz hücreler saflaştırıldıktan hemen sonra, yumurtalığın içerisine enjekte etmek şeklinde uygulanıyor. Bu yumurta toplama işlemine benzer olup, uygun analjezi altında hastaya ağrı veren bir işlem değildir.

İşlemden yarım saat sonra hasta tekrar kendi işine geri dönebiliyor. Takip eden ilk adet dönemi ile beraber hastanın hem hormon seviyelerine, hem de yumurtalığın canlılığına bakılmaktadır. Eğer tatmin edici bir cevap alınmış ise, hastamız o ay tüp bebek tedavisine alınmakta. İşlem sonrası dördüncü aya kadar bu canlılığı koruyabiliyor. Bu bekleme süresi içerisinde kendi kendine gebelik dahi söz konusu oluyor.

PRP uygulamasının henüz çok yeni bir yöntemdir. Bilgiler yeni yeni birikmekte. Zaman içerisinde daha çok bilgimiz oldukça daha çok doğuma şahit olacağız.

Aşılama Soru & Cevapları // Op. Dr. Aysun Laçin

1- Aşılama adet kanamasının kaçıncı günü yapılır ?

Aşılama tedavisi ,adet kanamasının 3. günü ile 5. günü arasında başlar, yaklaşık 15 günde tamamalanır. Yumurtaların büyüme hızı , kişiden kişiye farkedebilir . 28 günde adet gören bir kadında genellikle 14. günde yumurtalar hazır olur ve aşılama yapılır.

2-Aşılamada ilaç kullanmak şart mıdır ?

Aşılama tedavisi ilaçlı ya da ilaçsız olabilir. Bu ilaçlar hap ya da iğne şeklindedir, yumurtaları büyütmek için kullanılır. İlaçsız olarak da doğal yumurta gelişimi takip edilebilir ve aşılama yapılabilir.

3- Aşılamada neden ilaç kullanılır ?

Doğal haliyle vücutta bir yumurta büyür, ilaç kullanmamızdaki amaç birden fazla yumurta geliştirmek ve şansı arttırmaktır. Ancak 2 yumurtadan fazla olursa tedavi iptal edilir.

4- Aşılama iğneleri nasıl yapılır , acıtır mı ?

Bugün kullandığımız iğnelerin bir kısmı ciltaltına bir kısmı da kas içine yapılmaktadır. Biz genellikle, kullanım kolaylığı olduğu için ve canı acıtmadığından , dolayı ciltalti yani göbekten yaptırdığımız iğneleri tercih ediyoruz. Bu iğneler hasta tarafından yapılabilir, başka bir sağlık personeline ihtiyaç olmaz, günlük hayatınızı etkilemez, çantada taşınabilir ve gerektiğinde kullanılabilir.

5- Aşılamada spermler hazırlanıyor mu ? Neden yıkama yapılıyor ?

Aşılamada 3-4 günlük cinsel perhizden sonra , eşlerin spermleri alınır ve yıkama -hazırlık işleminden sonra uygulanır. Spermler yıkandıktan sonra , kaliteli olan , normal görünen ve hızlı hareket eden spermler ayrılmış olur ve bunlar kullanılır.

6- Çatlatma iğnesi şart mıdır ?

Çatlatma iğnesi yumurtlamayı kolaylaştırır ve aşılama için saati belirlememize yardımcı olur. Yumurtlama yani yumurtanın yumurtalıktan atılmasını yardım eder ve işlemimiz de buna göre ayarlanır.

7- Aşılamadan sonra yatmak gerekiyor mu ?

Aşılama doğal bir yöntemdir , istirahat ya da sürekli sırtüstü yatmak gerekmez. Günlük hayatınız devam eder ve ilişki yasağı yoktur. Hatta ilişki tavsiye edilir.

Kimlere Tüp Bebek Uygulanmalı?

  • Tüplerle İlgili Problemler

Her iki tüpü ameliyatla alınmış veya tüpleri tıkalı olanlara (geçirilmiş dış gebelik, enfeksiyon, tüberküloz v.s.)

  • Yumurtlama ve Yumurtalık Problemleri:

Düşük yumurta rezervi (DOR) veya Polikistik Over Sendromu (PCOS) gibi yumurtlama problemleri olanlara.

Yumurtalık Kistleri  (örn: Endometriozis kisti vb.)

  • Rahim (Uterus) Bozuklukları:

Rahim içi yapışıklıklar

Miyom , polip gibi oluşumlar

Doğuştan rahimi ikiye bölen perde oluşumları ( septum, subseptum, unicorn uterus vb.)

Doğuştan rahim şekil bozuklukları ( “T” veya “Y” şeklinde uterus )

  • Endometriosis (ileri evre) rahim iç dokusunu oluşturan endometrium hücrelerinin, bu bölge dışındaki yerlerde yerleşmesidir. Bu hem yumurta kalitesini bozup hemde yumurtanın rahime ulaşmasını engellemektedir.
  • Yaygın Karın içi yapışıklıkları
  • Kadının 40 yaş üstünde olduğu ve hamile kalınamadığı durumlarda
  • Erkekte Spermle ilgili problemler olduğunda
  • Sperm sayısının az olması (Oigozoosperm)

Ejekülatta hiç sperm hücresi olmaması (Azosperm)

Sperm hareketliliğinin az olması veya hiç olmaması (Astenozoosperm)

Normal sperm şekil ve yapısının (morfolojisinin) düşük oranda olması (Teratozoosperm)

Ejekülat miktarının az olması

Sperm yüksek DNA hasarı

Ağır sperm patolojileri (örn: Globozoosperm )

  • Çiftlerde genetik hastalıklar olması (Turner, Klinefelter, Translokasyonlar , Talesemi, Tek gen hastalıkları gibi)
  • Açıklanamayan infertilite durumunda

Tüp bebek yöntemi kısırlığa yol açan nedenlerin tamamına yakınında uygulanabilmektedir.

Genetik hastalıkların varlığında embriyoda NGS tekniği ile ileri genetik testler yapılıp sağlık embriyo elde edilmektedir.

Tüp bebek ve aşılama tedavisinin başarısına etki eden faktörler nelerdir?

Tüp bebek tedavisinin ve aşılama tedavisinin başarısına etki eden faktörler nelerdir?

Tüp bebek tedavilerinde başarı yani gebelik için yapılacak işler, yumurtaların sağlıklı bir şekilde, ideal koşullarda laboratuvara teslim edilmesidir. Bunu da sağlayan kadın doğum hekimidir. Tabii ki iyi bir merkezde ve tecrübeli bir hekim tarafından takip ve tedavi edilmeyi gerektirmektedir. Sonuçta laboratuvara teslim edilen yumurtalar yine baba adayından alınan sağlıklı spermlerle birleştirilmektedir. Bu sağlıklı spermleri bulmak için de genellikle milyonlarca sperm arasından bazı teknolojik imkanlar kullanılarak en doğru spermin seçilmesi hedeflenmektedir. Oluşturulan embriyolar da yine uygun koşullarda; yani kalite kontrolü çok iyi yapılmış bir laboratuvarda sıkı bir şekilde izlenmektedir. Beş günün sonucunda da eğer mümkünse genetik olarak embriyonun sağlığının değerlendirilmesinden sonra anne adayına transfer edilmektedir.