Erkekteki üreme hücrelerinin sayı ve hareketi beklenenden daha az ise, aşılama tedavisinden elde edilmesi beklenen başarı oranı çok yüksek olmaz. Baba adayının üreme hücrelerinde yıkama işlemi yapılmasının ardından ileri doğru hareketli sperm oranının minimum mililitre de 1 milyondan faza olması gerektiğidir.Diğer önemli konu da, üreme hücrelerinin şekil bozukluklarının bakılmasıdır.
Aşılama tedavisi öncesi, üreme hücresi şekilleri de boyanmış örneklerde bu konuda deneyimli olan doktorlar tarafından detaylı olarak değerlendirilmesi gerekir. İnceleme sırasında normal görünümlü üreme hücresi sayısının en az % 4 ile % 5 arasında olması gerekir.
Değerlendirme
Baba adayından alınan üreme hücresi , yaklaşık olarak 30 dakika boyunca sıvılaşması için bekletilir ve daha sonrasında inceleme işlemine alınır.
kriterler ;
Spermin miktarı
Ejekülatın miktarı 2 mililitre ile 6 mililitre arasında olması gerekir. Bu sıvının sadece çok az bir kısmı üreme hücreleri tarafından oluşturulurken, geriye kalan büyük bir kısmı ise, prostat bezi tarafından salgılanan sıvıdır.
pH
üreme hücresi , normalde pH >7’dir.
Üreme hücresi Sayısı
Mililitrede 15 milyondan daha az olması halinde, düşük sperm sayısını 10 milyondan az olması da çok düşük sperm sayısı olduğunu gösterir. Sperm sayısının beklenenden daha az olması, “oligospermi” şeklinde ifade edilir. Bazı hastalarda ise, ejekülatta hiç sperm hücresine bulunmama durumudur ve “Azospermi” olarak ifade edilen bu durumda, semen tamamen normal görülse bile, mikroskop merceği altında incelendiği zaman sıvı içerisinde sperm olmadığı görülür.
Morfoloji
Üreme hücresinin kalitesini gösteren bir diğer önemli konu ise, sperm hücrelerinin şekilleridir. Yapısal şekilleri normal olarak görülmeyen spermlerin döllenebilme yeteneği düşüktür. Normal şartlarda, erkekte spermlerin neredeyse en az % 30’unun normal şekilli olması gerekmektedir.
Akışkanlık
Ortalama olarak yarım saat içerisinde meni kendi kendine sıvı bir hal almaya başlar ve daha akışkan bir hale gelir. Menide akışkanlık olmaması halinde, spermler serbest bir şekilde hareket edemez ve doğal olarak da yumurtalığa kolayca ulaşamayacağından dolayı hamilelik elde edilme şansı da azalır.
Motilite
Spermlerin yumurtaya ulaşması için ileriye doğru hareket etmesi gerekir. Durduğu yerde hareket eden veya hiç hareket etmeyen spermler, hamileliğin elde edilmesinde etkili olamaz.